Yazımızdan önce Katarakt hastalığının ne olduğunu bilelim.

Katarakt nedir?
Katarakt, gözümüzün içinde bulunan, görevi görüntüyü retina tabakası üzerine odaklamak olan göz merceğimizin (lensimizin) bozularak saydamlığını kaybetmesi, buzlu cam haline gelmesidir. Saydamlığını kaybeden merceğimizin, ışık ve görüntünün retina tabakasına ulaşmasını engellemesi sonucu görme kaybı yaşanır.

Göz bir fotoğraf makinası gibi düşünülürse, katarakt makinanın önündeki merceğin buzlu cam haline gelmesine benzetilebilir.

Aslında göz merceğimiz vücudumuzun en erken yaşlanan dokularından birisidir. Görme bozukluğu olmayan bireylerde 40 – 45 yaşlarında önce yakına odaklanma özelliğini kaybeden merceğimiz nedeni ile yakını gözlüksüz görme bozulur. Yakın gözlük ihtiyacı başlar. Daha sonra 60 – 80 yaş arasında saydamlığını kaybetmeye başlayan merceğimiz de katarakt oluşur, gözlükle düzelmeyen görme kaybı yaşarız.

Katarakt Belirtileri Nelerdir?

• Bulanık görme,
• Puslu görme,
• Işıktan rahatsızlık,
• Tek göz kapalı iken çift üçlü görmek,
• Renkler de solukluk,
• Yakın gözlüğüne ihtiyacın azalması,
• Yakını gözlüksüz görür hale gelmek.
• Katarakt kimlerde, hangi yaşlarda görülür? Katarakt çeşitleri nelerdir?
• Göz merceğinin saydamlığın kaybetmesi sonucu ortaya çıkan katarakt aslında birçok sebeple oluşabilir ve her yaşta görülebilir.

Temel de kataraktı üç grupta incelemek mümkündür. Birincisi ve en sık görüleni 50 yaş sonrası başlayan genelde 60 yaş sonrası ameliyatlık düzeye gelen senil yani yaşlanma kataraktıdır. Bu tür kataraktlar çok ilerlerse tamamen beyaz hale gelirler ve görme yetisi tümüyle kaybedilir.

İkinci grupta, her yaşta görülen, göz içi iltihapları (üveit),travma, kortizonlu ilaç kullanımı ya da başka sistemik hastalıklar nedeniyle ortaya çıkan kataraktlar yer alır, bu kataraktlar yaşlanma nedeniyle değil, gözdeki başka problemeler nedeniyle ortaya çıkmaktadırlar.

Üçüncü grupta ise konjenital (doğumsal) kataraktlar yer alır. Bu tür kataraktlar doğum anında fark edilirler ve genellikle bebeğin anne karnında gelişimini etkileyen faktörlerin sonucunda oluşmuşladır. Göz tembelliği oluşması riski nedeni ile bu tür kataraktların ameliyatı ve tedavisi çok acildir.

KATARAKT TEDAVİSİ NASIL OLUR? KATARAKT AMELİYATI NASIL YAPILIR?
Katarakt ameliyat ile tedavi edilen bir hastalıktır. Yapılan ameliyatlarda, ‘intrakapsüler katarakt ekstraksiyonu’ ya da sıkça yapılan ‘ekstrakapsüler katarakt ekstraksiyonu’ teknikleri kullanılmaktadır. Ekstrakapsüler ekstraksiyonda, planlı ekstrakapsüler cerrahi (dikişli göz merceği yerleştirme ameliyatı) ve fakoemülsifikasyon (halk arasında lazerle katarakt ameliyatı, dikişsiz) yöntemleri uygulanır. Cerrahi müdahalede geç kalınmış hastalarda ise göz bebeği alanındaki beyaz renkte matür katarakt görülebilmektedir. Cerrahi müdahale ile hastanın uzak, hem uzak hem yakın ya da uzak, yakın ve orta yakın mesafenin tedavi edilmesi gibi seçenekler sunulmaktadır. Hastanın yaptığı seçime ve genel sağlık durumuna göre uygun göz içi lenslerden biri kullanılarak ameliyat gerçekleştirilir. Yüksek astigmatlarda ise özel lensler göz içine yerleştirilmektedir.

Katarakt cerrahisinde son yıllarda önemli yenilikler yaşanmaktadır. Premium göz içi lenslerin kullanımıyla birlikte hastalar katarakt ameliyatı sonrası yaşamlarını eskiye oranla daha konforlu bir şekilde sürdürebilmekte ve multifokal göz içi lensler sayesinde gözlük kullanmadan uzağı ve yakını rahatça görebilmektedir. Katarakt ameliyatında en yaygın kullanılan yöntem, halk arasında lazer cerrahisi olarak bilinen FAKO yöntemidir. Bu operasyonla sertleşmiş katarak kırılıp, temizlenerek yerine göz içi mercek yerleştirilmektedir. Operasyon 2 mm’den küçük bir kesiden yapılmaktadır. Yöntemin dikişsiz, ağrısız ve damla anestezisi ile yapılması hastaya büyük avantajlar sağlamaktadır. Hasta çok heyecanlı değilse tüm katarakt cerrahileri iğnesiz bir şekilde damla anestezi ile yapılmaktadır. Bu işlem 20-30 dakika sürmektedir. Katarakt ameliyatı sonrası hasta 2-3 gün içerisinde normal yaşamına dönebilmektedir.

Katarakt oluşan kişilerde, ameliyat sırasında göze yerleştirilen, hem uzak hem yakını net görmeyi sağlayan “multifokal, trifokal” göziçi akıllı lens seçenekleri bulunmaktadır. Ameliyattan sonra gözlük ihtiyacı bu lensler sayesinde ortadan kalkar. Ayrıca katarakt söz konusu olmadan da aşırı kırma kusurlarında tıpkı katarakt durumunda olduğu gibi bu kez saydam olan göz içi lensi aynı şekilde ameliyatla alınabilir ve uygun akıllı göz içi lensi yerleştirilir. Böylelikle her mesafede gözlüksüz ve daha kaliteli bir görüş elde edilebilir.