Kronik Böbrek Yetmezliği Belirtileri Nelerdir, Nasıl Anlaşılır?
Kategori: Sağlık Rehberi > Nefroloji
Kronik böbrek yetmezliğinin semptomları ve tespit edilmesi kademeli olarak ilerleyen bir süreçtir. Böbreklerde zamanla meydana gelen fonksiyon kayıpları sonucu vücudun tepki vermesiyle gerçekleşir. Kronik böbrek yetmezliği belirtileri şunlardır:
- Kusma ve mide bulantısı,
- Odaklanma problemleri,
- İştahsızlık ve besinlerden alınan metalik tat,
- Gece kaslarda oluşan kramplar,
- Göğüste ağrılar,
- Bağ ağrısı,
- Hipertansiyon,
- Bitkinlik,
- Ayak bölgesinde şişmeler,
- Uyku sorunları,
- Gece görülen sık idrar,
- Ciltte kuruluk ve kaşıntı,
- Soluk almada zorlanma,
- Erkekte ereksiyon problemi.
Kronik Böbrek Yetmezliği Nedir?
Kronik böbrek yetmezliği sessizce ilerleyebilen bir hastalıktır. Zaman geçtikte böbrekler görevini yerine getiremez hale gelebilir. Hastalık şiddeti semptomları oluşturan sebeplere bağlı olarak değişebilir. İleri vakalar böbreklerde fonksiyon kaybı ile sonuçlanır.
Kronik Böbrek Yetmezliği Kimlerde Görülür?
Kronik böbrek yetmezliği için riskli kişiler şu şekilde sıralanır:
- Aile geçmişinde hastalık olanlar,
- Obezitesi bulunanlar,
- Şeker hastalığı olanlar,
- Böbrek yapısında anormallik olanlar,
- Kalp ve damar hastalığı bulunanlar,
- Yüksek tansiyonu olanlar,
- Alkol ve sigara kullananlar.
Kronik Böbrek Yetmezliği Nedenleri
Kronik böbrek yetmezliğinin sebepleri arasında en sık görüleni yüksek tansiyon ve şeker hastalığıdır. Farklı durumlardan kaynaklı olarak da meydana gelebilir. Hastalığın potansiyel nedenleri şu şekilde gruplanabilir:
- Şeker Hastalığı: Kan şekerinin yükselmesi böbrek filtrelerinde hasara neden olarak semptomları tetikler.
- İdrar Yolu Hastalıkları: Prostat, böbrek taşı, idrar yollarında enfeksiyon, kan pıhtısı oluşumu, prostat ve mesane kanseri gibi etkenle böbrek yetmezliğine sebep olabilir.
- Kan Akışı: Bazı durumlarda kalple ilgili rahatsızlıklar, karaciğer veya alerji gibi sebeplerden vücuttaki kan akışı olumsuz etkilenir.
- Hipertansiyon: Tansiyon yükselmesi böbreklerde bulunan kan damarlarına baskı yapar. Aşırı baskı böbrek yetmezliğine neden olabilir.
Kronik böbrek yetmezliği oluşmasına neden olan diğer etkenler şunlardır:
- İlaçların gereksiz kullanımı,
- Alkol ve uyuşturucu madde kullanımı,
- Lupus hastalığı,
- Kanser türleri ve kemoterapi için alınan ilaçlar,
- Kan damarlarında iltihaplanma,
- Ağır metallere maruz kalma.
Böbrek yetmezliğini tetikleyen farklı komplikasyonlar ve kalıtsal hastalıklar bulunabilir. Bu durumlar şu şekildedir:
- Polikistik böbrek hastalığı: Kalıtsal olarak ve böbreklerde kist oluşmasına neden olan hastalıktır.
- Glomerülonefrit: Böbreklerde glomeruli adında filtreler bulunur. Glomerulide oluşan iltihap böbrek yetmezliğiyle sonuçlanabilir.
- İnterstisyel nefrit: Böbrek kanallarında ve böbreğin çevresindeki bölgede iltihaplanma meydana gelmesidir.
Kronik Böbrek Yetmezliği Tanısı
Kronik böbrek yetmezliğinin teşhisi nefroloji uzmanı tarafından yapılır. Teşhis için uygulanabilecek yöntemler şunlardır:
- Kan Testi: Kanda bulunan kreatinin ve üre miktarı hastalıkla ilgili ip ucu verir. GFR testiyle böbreklerin süzme fonksiyonları tespit edilir.
- İdrar Testi ve İdrar Hacim Ölçümü: Kan ve proteinin idrarda bulunması böbrek rahatsızlığına işarettir. İdrar hacmi ölçümü, vücuttan çıkan idrar miktarını belirlemek için yapılır.
- Görüntüleme Teknikleri: Böbrek ve idrar yolları fonksiyonlarını incelemek için bilgisayarlı görüntüleme teknikleri kullanılır.
- Biyopsi: Lokal anesteziyle iğne yardımıyla böbreklerden doku örneği alınarak incelenir.
Kronik Böbrek Yetmezliği Tedavisi
Kronik böbrek yetmezliğinin tedavisi için tam hasar tamiri mümkün olmayabilir. Hastalığa neden olan etkilerin en aza indirilmesi amaçlanır. Uygulanabilecek tedavi yöntemleri şunlardır:
- Tansiyon kontrolünün sağlanarak böbrek fonksiyonlarının korunması,
- Kötü kolesterol bulunan hastalarda ilaç kullanılması,
- Kansızlığı bulunanlar için anemi ilaçları,
- Vücuttaki sıvı birikmelerini önleyici ilaçlar,
- Beslenme programında protein miktarının sınırlanması.
İlerlemiş olan kronik böbrek yetmezliği için 2 tür tedavi uygulanır:
- Diyaliz: Böbrek sağlıklı çalışmadığından görevini yerine getiremez. Kanın temizlenebilmesi için hasta belli zamanlarda diyaliz makinesine bağlanır.
- Böbrek Nakli: Sağlıklı böbreğin hastaya nakledilmesiyle gerçekleşir. Böbrek nakli geçiren hastalar diyalize girmeden yaşamlarını sürdürebilir.
